Sách Nhịp Sống Tin Mừng tháng 02-2019

... Thực ra, có ‘an cư’ mới ‘lạc nghiệp’, nên cứ sự thường chẳng ai muốn phiêu cư cho vất vả, cho cực tấm thân, lại còn bị bắt nạt, bị khi dể, kỳ thị, bị áp bức nơi đất khách quê người để rồi rơi vào nhiều cạm bẫy, nhiều cám dỗ, nhiều hoàn cảnh éo le như đã nói trên đây. Những khó khăn chập chùng về vật chất và tinh thần nơi xứ lạ khiến người ta dễ vướng mắc vào những tệ nạn khi muốn sinh tồn, muốn thăng tiến ở những nơi ấy…

Dù đi kèm với bao khó khăn gian truân, nhưng hiện tượng di dân lại đã có từ khi con người xuất hiện trên trái đất và vẫn tiếp diễn trong suốt chiều dài lịch sử loài người. Hiện tượng này phát xuất từ rất nhiều động cơ: kinh tế, xã hội, chính trị, tôn giáo...

Trong bài “Lắng nghe tích cực khi đồng hành với các gia đình”, linh mục Hoàng Ngọc Dũng đã phân tích động từ lắng nghe theo ngôn ngữ Trung Hoa. Trong ngôn ngữ Trung Hoa, động từ lắng nghe (thính) được cấu tạo bởi năm chữ:

-    Chữ tai (nhĩ): lắng nghe lời nói và cung giọng của người đối diện.

-    Chữ mắt (nhãn): lắng nghe bằng cách dùng đôi mắt mà quan sát những biểu hiện trên khuôn mặt, dáng điệu, cử chỉ, hành động… của người đối diện

-    Chữ tim (tâm): lắng nghe bằng con tim hay tấm lòng.

-    Chữ một (nhất): lắng nghe bằng cách tập trung tâm trí vào điều người đối diện muốn trình bày.

-    Chữ vua (vương): lắng nghe với sự trân trọng người đối diện giống như đang lắng nghe một vị vua.

Lắng nghe những đôi vợ chồng di dân gặp khó khăn - với  những cung cách đặc biệt như thế - không phải để đưa ra một lời khuyên răn giáo điều nào, mà là giúp họ cũng biết lắng nghe nhau cách tích cực để thực sự quan tâm đến nhau, giúp nhau vượt qua thử thách và xây dựng hạnh phúc vững bền.

Linh mục Hoàng Ngọc Dũng cũng phân tích động từ “LẮNG NGHE” trong tiếng Anh với sáu mẫu tự L-I-S-T-E-N:

L có thể hiểu là Love - Yêu thương: Lắng nghe tích cực là yêu thương, đón nhận người khác như họ là, không vội đưa ra bất cứ một phán xét nào về họ, nhưng đặt mình vào hoàn cảnh của họ mà lắng nghe và tìm hiểu.

I có thể hiểu là Invite - Mời gọi: Lắng nghe tích cực là mời gọi người đối diện tự bộc lộ bản thân và cởi mở cõi lòng qua những câu hỏi mở như “Bạn có ý muốn nói gì về điều đó?”; “Hãy nói cho tôi biết rõ hơn suy nghĩ của bạn về điều đó?”; “Cảm xúc về mẹ của bạn như thế nào?”… Tránh đặt các câu hỏi chỉ có thể được trả lời bằng “có” hoặc “không”.

S có thể hiểu là Summarize - Tóm tắt: Lắng nghe để có thể đúc kết những gì đã nghe, hầu xác minh được rằng ta hiểu vấn đề của người đó (bằng cách phát biểu những câu như: “Khi nghe bạn nói rằng ..., tôi hiểu là…”).

T có thể hiểu là Timely - Đúng lúc, kịp thời: Lắng nghe để phản ánh cảm xúc của người đối diện vào đúng thời điểm thích hợp (Tránh dùng những lời phê bình, nhận xét nặng lời rất dễ gây tổn thương cho người đối diện).